Column: Miene veurvaeder bettien terugge naor Heldern
AlgemeenHELDERN - Veur ’t wärk mós ik een paer jaor eleen naor Frankriek umme kennis te maeken met nen projectpartner en daor uutleggen hoe de saemenwärking óp administraetief gebied in mekaer zól mudden stekken.
De Fraanse deelnemmers hädden nîet völle fiducie in oons Nederlanders. Eer baes zèè uuteindelijk: Maer ach, ook zîe hebt ónder Napoleon ezetten. En daormet was de saemenwärking een feit. ‘Met de Fraanse slag’ betekent veur oons aoverigens nîet völle
bestigheid. Det was ónder Napoleon aans. Ik heb veur tien jaor terugge ónderzöcht hoedaonig het de Helderse jóngens vergaon is die veur Napoleon móssen vechten. Ik kónne miej nîet veurstellen det ze d’r machtig naor uut hädden zitten kieken. De lûu in die tied zaggen de Fraansen echter as verbettering veur de situatie waor allîenig hoge heren het maer veur ’t zeggen hädden. Det wörden umsgeliek aans.
Veurvaders
Ene van miene veurvaeders wörden zölfs sous maire, of ónderburgemeister, van Heldern. Ik hebbe dus wat patriottisme in de femiliej. D’n aolderen breur van nen aanderen veurvader was ‘n eersten Heldersen den as dîenstplichtigen vórt mos. Ik probere miej veur te stellen hoedaonig det mud wèèn ewes.
De lûu kwammen vaeke nîet völle veerder van huus dan de märkt in Dèventer. Wat zölt vae en môe met de reize naor de kazerne in Frankriek van eer zeune te pakken hebben ezetten. Of hij zölf bange was, of allîenig maer ‘n bärstens groot aevontuur veur zich zag, blif de vraoge. Hij was met zien îen meter achtenzeuventig groot uut-evöllen. Hij wörden daorumme in-edeeld biej het eliteregiment van de kurassiers. Det waeren de tanks van eer tied die te peerd deur linies móssen brekken óp ‘t slagveld. Hij mud d’r machtig greuts óp wèèn ewes hoedaonig hij d’r uutzag in zien blinkende kuras en grote plume op ‘n helm. Helaes hef-e zich nooit in vól ornaet können laoten ziene an ziene femiliej, kammeröö of aandere kunnigheid. Uuteindelijk mós-e in 1812 met naor Ruslaand en hef-e Heldern nooit meer terugge ezene. Vermoedelijk is-e biej de Berezina, noew in Wit Ruslaand, umme ekommen. Ik binne daor een paer jaor eleen ewes. Hebbe ‘m herdacht en hebbe symbolisch wat zaand van de kaante van de Berezina met-enömmen umme ‘m zo alsnog een bettien terugge naor Heldern te brengen.
Tekst door Evelyn Ligtenberg. Evelyn is lid van de werkgroep Oald Niejs Sprokkeln en schrijft voor de krant in Helders dialect.